QK2  – Trong tiết trời tháng Tư lịch sử, khi khắp nơi rợp cờ hoa mừng đại thắng mùa Xuân 1975, tại Phú Thọ – vùng Đất Tổ linh thiêng, hơn 100 nữ cựu chiến sĩ Trường Sơn đã trở về hội ngộ trong một buổi lễ đầy xúc động. Buổi lễ không chỉ kỷ niệm 50 năm ngày đất nước thống nhất, mà còn đánh dấu mốc kỷ niệm 66 năm ngày mở đường Trường Sơn huyền thoại và 23 năm thành lập Ban liên lạc (BLL) Nữ chiến sĩ Trường Sơn (CSTS) tỉnh Phú Thọ – một ngôi nhà ấm tình đồng đội.

Ban liên lạc nữ CSTS tỉnh Phú Thọ và BLL nữ CSTS Tp Hải Phòng tặng quà cho các gia đình nữ CSTS huyện Hạ Hòa có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn .

Một thời con gái hóa thành huyền thoại

Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử như được tái hiện sinh động qua những trang hồi ức của các chị – những cô gái tuổi 18, đôi mươi xưa kia, đã khoác ba lô ra trận, mang theo cả sức trẻ và khát vọng độc lập. Trong số đó có chị Nguyễn Thị Khôi, hiện là trưởng ban liên lạc nữ CSTS thành phố Việt Trì từng làm công tác quân y tại mặt trận B3 Tây Nguyên. “Có những ngày khan hiếm máu, tôi cùng chị em thay nhau hiến máu cứu thương binh. Máu cạn, chỉ cần nhịp tim còn đập là chúng tôi vẫn xông vào lửa đạn để cứu người,” chị Khôi xúc động nhớ lại. Trong khi đó, chị Nguyễn Thị Thì đã từng vác ống dẫn dầu dài cả chục mét, vượt dốc, băng rừng. “Ống dầu nặng gần gấp đôi thân thể tôi, có lần bị thương ở chân vẫn không dừng lại, vì đứt mạch dầu là đứt mạch máu chiến trường,” – chị nói.

Dưới làn bom đạn, họ đã sống như những ngọn lửa rực cháy và kiên cường. Có người từng uống nước hố bom đục ngầu, bị sốt rét ác tính hành hạ, tóc rụng từng mảng sau mỗi lần gội đầu ở suối rừng nhiễm chất độc hóa học. Vậy mà không ai lùi bước.

Trở về sống đẹp giữa đời thường

Sau ngày đất nước hoàn toàn giải phóng, nhiều nữ CSTS tiếp tục làm nhiệm vụ mở đường, bảo vệ công trình chiến lược đến tận năm 1978. Khi trở về, người còn sống thì mang trên mình những thương tổn của chiến tranh – không chỉ là vết thương cơ thể, mà còn là nỗi đau tâm hồn. Có chị không lập gia đình, có chị không làm mẹ được vì ảnh hưởng của chất độc da cam. Nhiều người sống neo đơn, khó khăn chồng chất. Ấy vậy mà họ không than vãn. Với phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, các chị âm thầm vượt qua nghịch cảnh, nỗ lực góp sức cho cộng đồng.

Một tấm gương tiêu biểu là chị Hoàng Thị Hùng, xã Đào Xá, huyện Thanh Thủy – người quyết không lập gia đình để làm mẹ các em nhỏ mồ côi tại Làng trẻ SOS Việt Trì. Hơn 20 năm qua, chị đã nuôi dạy hàng chục đứa trẻ trở thành người có ích cho xã hội. Chị Nguyễn Thị Vinh, huyện Hạ Hòa sau khi xuất ngũ, trở về quê hương phát triển kinh tế rừng. Hiện chị là một trong những gương sáng về tăng gia sản xuất, trồng rừng giỏi tại địa phương.

Chị Lê Thị Sâm, sau thời gian làm việc tại Trung tâm điều dưỡng người có công tỉnh Phú Thọ, đã nên duyên với thương binh Nguyễn Văn Thắng – người mất cả hai chân, thương tật 91%. “Anh ấy mất hết sức lao động, nhưng còn trái tim, còn nghị lực. Tôi chọn gắn bó với anh ấy vì đồng đội, vì tình người,” chị Sâm nói.

Ban liên lạc nữ CSTS tỉnh Phú Thọ tặng quà nhân kỷ niệm 27/7/2024 cho thương binh Nguyễn Thị Dũng – nữ chiến sĩ Trường Sơn thành phố Việt Trì.

Lan tỏa giá trị lịch sử

Các chị không chỉ tỏa sáng trong chiến tranh và đời thường mà còn là đại diện tiêu biểu trong nhiều cuộc gặp mặt ở Trung ương. Theo đồng chí Mai Thị Thọ, Trưởng BLL Nữ CSTS tỉnh Phú Thọ, từ năm 2005 đến nay, nhiều hội viên đã vinh dự được gặp các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước. Trong đó, cá nhân chị được 4 lần được tiếp kiến Phó Chủ tịch nước qua các thời kỳ. Đặc biệt, vào năm 2005, chị Thọ đã có dịp thăm Đại tướng Võ Nguyên Giáp tại tư gia.

23 năm qua, BLL Nữ CSTS tỉnh Phú Thọ đã tổ chức trên 3.000 suất quà hỗ trợ hội viên, phối hợp với Bộ CHQS, Hội CCB, Hội Phụ nữ tỉnh Phú Thọ, Hội Trường Sơn thực hiện các chương trình tri ân, vận động cứu trợ thiên tai… Năm 2024, BLL đã vận động 16 triệu đồng hỗ trợ gia đình các hội viên Nữ CSTS gặp bão lụt do cơn bão số 3 gây ra. Cùng với đó, các chị còn tham gia viết hồi ký “Nữ CSTS Đất Tổ”, dựng phim “Trường Sơn một thời con gái” trình chiếu toàn quốc, biểu diễn hơn 20 chương trình nghệ thuật mỗi năm. CLB nghệ thuật Nữ CSTS với hạt nhân là chị Trần Lê Ngân, biên đạo chính đã mang những vũ điệu đầy cảm xúc phục vụ các hội nghị trong và ngoài tỉnh. Chị Mai Thị Thọ chia sẻ: “Chúng tôi hoạt động không lương, không trợ cấp, tuổi ngày càng cao, nhưng có nhau là có sức mạnh. Còn hơi thở là còn tiếp tục sống đẹp cho đời.”

Giữa nhịp sống hiện đại, những người phụ nữ Trường Sơn vẫn âm thầm tỏa hương. Họ là hoa lan tím giữa đại ngàn thanh cao, bền bỉ và son sắt. 50 năm sau ngày thống nhất, họ không chỉ là nhân chứng lịch sử, mà còn là biểu tượng của nghị lực và nhân văn, là ngọn lửa tiếp nối truyền thống yêu nước cho thế hệ trẻ hôm nay.

Bài, ảnh: NGỌC CƯỜNG – VĂN ĐỊNH