QK2 – Là đơn vị có quân số đông, đối tượng cán bộ, chiến sĩ trẻ chiếm đa số, tư tưởng dễ bị tác động nảy sinh, song những năm qua, Sư đoàn 316 có nhiều biện pháp tích cực, sáng tạo trong tiến hành công tác tư tưởng. Thượng tá Đỗ Xuân Tụng, Chính ủy Sư đoàn đã có cuộc trao đổi với phóng viên Báo Quân khu về một số kinh nghiệm trong tiến hành công tác quản lý tư tưởng bộ đội ở đơn vị.

Thượng tá Đỗ Xuân Tụng, Chính ủy Sư đoàn 316 trả lời phỏng vấn Phóng viên Báo Quân khu.

PV: Xin chào Thượng tá Đỗ Xuân Tụng, Chính ủy Sư đoàn 316. Đề nghị đồng chí cho biết, khó khăn lớn nhất trong tiến hành quản lý tư tưởng bộ đội ở Sư đoàn hiện nay?
Thượng tá Đỗ Xuân Tụng: Tư tưởng và công tác tư tưởng là khoa học. Quản lý tư tưởng là vấn đề hết sức phức tạp và khó khăn, bởi tư tưởng, suy nghĩ của mỗi con người diễn ra bên trong, không dễ gì nhận biết; không phải lúc nào tư tưởng cũng biểu hiện qua lời nói, hành động, cử chỉ. Mặt khác, tư tưởng thường chịu sự tác động, chi phối từ các yếu tố bên ngoài, từ hoàn cảnh, vì thế càng khó nhận biết và nắm bắt.
Đối với Sư đoàn, đặc thù là đơn vị làm nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, quân số rất đông, lượng quân ra, quân vào hằng năm rất lớn. Cán bộ, chiến sĩ đa dạng về thành phần, quê quán, dân tộc, tín ngưỡng, văn hóa vùng miền… nên công tác tư tưởng lại càng khó khăn.
Trong tiến hành công tác tư tưởng, theo cá nhân tôi, khâu đầu tiên và cũng là khâu khó khăn nhất đó là làm sao nắm bắt được tư tưởng, bởi có nắm bắt được mới quản lý, dự báo, định hướng và xử lý, giải quyết ổn thỏa tư tưởng bộ đội.

PV: Từ những khó khăn như vậy, thời gian qua, Sư đoàn đã có những biện pháp cụ thể gì trong tiến hành công tác tư tưởng?
Thượng tá Đỗ Xuân Tụng: Chúng ta vẫn thường nói “Tư tưởng không thông, đeo bình tông không nổi”. Bảo đảm tư tưởng bộ đội ổn định, thông suốt chính là giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng trong đơn vị. Chính vì vậy, để mọi cán bộ, chiến sĩ luôn kiên định, vững vàng trước sự chống phá của các thế lực thù địch và sự tác động của mặt trái cơ chế thị trường, luôn yên tâm công tác, trên dưới đồng thuận, đồng lòng hướng vào thực hiện tốt nhiệm vụ, Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn 316 đã đặc biệt quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng quản lý tư tưởng bộ đội.
Những năm qua, cùng với duy trì, phát huy tốt hiệu quả quản lý tư tưởng thông qua hệ thống tổ chức chỉ huy, tổ chức đảng, đoàn, hội đồng quân nhân, hệ thống chiến sĩ bảo vệ, địa phương, gia đình, dư luận… Sư đoàn 316 đã tích cực đổi mới công tác quản lý tư tưởng bộ đội, triển khai một số biện pháp có thể được coi là mới, là sáng tạo như: Quản lý tư tưởng qua “Hồ sơ thông tin chiến sĩ”; quản lý tư tưởng theo nhóm; “Phiếu khảo sát tư tưởng”; thành lập “tổ định hướng đồng hành”; phân công “mỗi đảng viên giúp đỡ một nòng cốt, một nòng cốt giúp đỡ 3 quần chúng”…

PV: Đề nghị Chính ủy nói rõ hơn về những biện pháp ấy?
Thượng tá Đỗ Xuân Tụng: Khái quát một vài biện pháp nhé. Chẳng hạn “Hồ sơ thông tin chiến sĩ” có thể coi là một sáng kiến trong quản lý tư tưởng của Sư đoàn 316. Khác với lý lịch quân nhân, “Hồ sơ thông tin chiến sĩ” được thiết kế cung cấp các thông tin liên quan và tác động trực tiếp đến tư tưởng của bộ đội như: Suy nghĩ, nguyện vọng của bản thân khi vào quân đội, quan hệ xã hội, nghề nghiệp đã làm trước khi nhập ngũ; điều kiện hoàn cảnh gia đình, sức khỏe của người thân, tình trạng hôn nhân của bố mẹ (hoặc bản thân nếu đã có vợ); quan niệm về tình yêu, hôn nhân… Đây là những điều dễ làm bộ đội nảy sinh tư tưởng. Hồ sơ này do cán bộ trung, đại đội trực tiếp lập, theo dõi và quản lý. Trước mỗi diễn biến tư tưởng của bộ đội, cán bộ gặp gỡ và tùy từng đối tượng, hoàn cảnh để có biện pháp tác động phù hợp. Sau tác động, sự chuyển biến (hoặc chưa chuyển biến) về tư tưởng được theo dõi trong hồ sơ. Theo thời gian, chỉ huy các cấp nhận định, đánh giá chiều hướng diễn biến tư tưởng bộ đội để tiếp tục tác động. Cái hay của “Hồ sơ thông tin chiến sĩ” còn ở chỗ giúp cho việc quản lý tư tưởng bộ đội được liên tục và hệ thống, nhất là khi chiến sĩ chuyển đơn vị hoặc xuất ngũ.
Với biện pháp “Quản lý tư tưởng theo nhóm” thì ngay từ khi tiếp nhận chiến sĩ mới về, thông qua “Hồ sơ thông tin chiến sĩ”, chỉ huy theo phân cấp phân ra 3 nhóm: Chiến sĩ lớn tuổi hơn; chiến sĩ có động cơ phấn đấu tốt và chiến sĩ có hoàn cảnh đặc biệt. Phân nhóm như thế để có biện pháp cụ thể, phù hợp với đặc điểm từng nhóm mà tác động quản lý.
Nhóm chiến sĩ lớn tuổi hơn, gồm cả các chiến sĩ đã tốt nghiệp các trường trung cấp, cao đẳng, đại học hoặc đã đi làm, chỉ huy đơn vị chủ động gặp gỡ, động viên và khơi gợi tinh thần gương mẫu trước tập thể, cả trong lời nói và việc làm; khuyến khích, động viên chiến sĩ mạnh dạn đề xuất các biện pháp góp phần nâng cao chất lượng huấn luyện, rèn luyện. Nhóm chiến sĩ có động cơ phấn đấu tốt, bên cạnh việc động viên khích lệ, còn giao nhiệm vụ khó hơn để thử thách và rèn luyện, giúp đỡ các đồng đội khó khăn, qua đó thúc đẩy việc hoàn thành nhiệm vụ đơn vị, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để các chiến sĩ có định hướng phấn đấu trở thành đảng viên, phục vụ lâu dài trong Quân đội. Còn các chiến sĩ có hoàn cảnh gia đình khó khăn thường có biểu hiện buồn chán, tự ti, sống khép mình. Chỉ huy phải thường xuyên nắm bắt theo dõi diễn biến, có thái độ chân thành, chia sẻ, động viên giúp đỡ, tạo sự tin tưởng gần gũi cho chiến sĩ. Một số trường hợp cụ thể, đơn vị phối, kết hợp chặt chẽ với địa phương, gia đình tiến hành công tác tư tưởng…
Một số biện pháp ấy đã thực sự phát huy hiệu quả trong quản lý tư tưởng, giúp đơn vị phòng ngừa, giảm thấp nhất các diễn biến xấu về tư tưởng, xây dựng được tinh thần đồng thuận, đoàn kết vượt khó khăn để hoàn thành mọi nhiệm vụ.

PV: Là người chủ trì về chính trị, theo đồng chí, chủ thể tiến hành công tác tư tưởng cần phải thể hiện vai trò thế nào?
Thượng tá Đỗ Xuân Tụng: Tôi cho rằng cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, chỉ huy, cơ quan chính trị và đội ngũ cán bộ, đảng viên phải luôn nắm vững đường lối, quan điểm của Đảng; nhận thức sâu sắc tầm quan trọng đặc biệt của công tác tư tưởng trong quản lý bộ đội. Cần phát huy sức mạnh tổng hợp và kết hợp chặt chẽ công tác tư tưởng với công tác tổ chức và chính sách. Bám sát thực tiễn, đi trước, đánh giá đúng thực trạng, dự báo được vấn đề tư tưởng nảy sinh. Đặc biệt cần thường xuyên đổi mới, sáng tạo về nội dung, hình thức, phương pháp công tác tư tưởng. Muốn đổi mới, sáng tạo trước hết cần cái tâm trong và trách nhiệm cao. Cái tâm ở đây chính là thể hiện tình thương, trách nhiệm với công việc, với con người. Vì tiến hành công tác tư tưởng là nghệ thuật, nghệ thuật cảm hóa con người, nên cái tâm rất quan trọng; chỉ có tâm trong mới có thể thu phục, tạo sự tin tưởng, gần gũi của cấp dưới, từ đó mà các biểu hiện tư tưởng nảy sinh sẽ được phát hiện và xử lý kịp thời. Mặt khác, tâm trong kết hợp với trách nhiệm cao sẽ tìm ra được biện pháp hay để vừa làm chỉ huy, vừa làm “người anh, người chị, người bạn” của chiến sĩ, đây là căn cốt trong công tác quản lý tư tưởng và là chất keo kết dính tạo nên môi trường xã hội quân sự mà ở đó có sự thống nhất, đồng lòng trong một tập thể lớn, đồng cam cộng khổ xây dựng đơn vị.

PV: Xin cảm ơn đồng chí Chính ủy Sư đoàn!
ĐỨC ĐÀO (Thực hiện)