Như có Bác trong Ngày Đại thắng
QK2 – “Như có Bác trong ngày đại thắng” – ca khúc của Nhạc sĩ Phạm Tuyên ra đời gắn liền với sự kiện lịch sử Chiến thắng 30 tháng Tư. Từ lúc mạch nguồn cảm xúc của chiến thắng đến khi hoàn thành tác phẩm chỉ chưa đầy hai giờ đồng hồ; khi giới thiệu ra công chúng không cần phải chỉnh sửa
Nhạc sĩ Phạm Tuyên năm 1930 ở Hải Dương. Ông sáng tác khoảng 700 tác phẩm, trong đó có nhiều ca khúc bất hủ đi vào lòng các tầng lớp nhân dân như “Tiến lên Đoàn viên”, “Đảng đã cho ta một mùa xuân”, “Chiếc gậy Trường Sơn”…
Với ca khúc “Như có Bác trong ngày đại thắng”, ông từng chia sẻ, vào đầu tháng 4-1975, khi ông công tác tại Ban Văn nghệ – Đài Tiếng nói Việt Nam, ông được lãnh đạo giao nhiệm vụ sáng tác một tác phẩm lớn để mừng ngày đất nước toàn thắng. Với khí thế hào hùng của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, ông đã phác thảo một bản hợp xướng bốn chương: Miền Bắc lũy thép; Miền Nam thành đồng; Tiến công và nổi dậy và Toàn thắng. Sau ông đã đắn đo, thấy bản hợp xướng không phù hợp khi đất nước đã giải phóng nên dừng lại, không triển khai ý tưởng.

Các tầng lớp nhân dân hát vang “Như có Bác trong ngày đại thắng” cổ vũ, chào đón các lực lượng diễu binh, diễu hành ở thành phố Hồ Chí Minh. (Ảnh: HOÀNG TRUNG)
Vào lúc 21 giờ ngày 28-4, khi nghe tin phi công Nguyễn Thành Trung ném bom sân bay Tân Sơn Nhất, cảm xúc của Nhạc sĩ cứ tuôn trào. Và ông đã viết một mạch đến 23 giờ thì xong bài hát “Như có Bác trong ngày đại thắng”. Đến trưa 30-4, sau khi nghe tin miền Nam hoàn toàn được giải phóng, Tổng Giám đốc Trần Lâm gọi Nhạc sỹ báo cáo về nhiệm vụ được giao từ trước. Nhạc sĩ đã hát ngay bài “Như có Bác trong ngày đại thắng”. Ngay sau đó, Tổng Gám đốc liền cho thu thanh ngay để phát trong bản tin thời sự đặc biệt buổi chiều. Và chiều hôm đó, ca khúc được dàn hợp xướng 40 người tập luyện để kịp phát thanh. Sau đó cứ sau một bản tin thông báo thắng trận tới Nhân dân trong nước và bạn bè quốc tế là bài hát lại vang lên hào hùng. Khi Đài Phát thanh Giải phóng Sài Gòn phát ca khúc, người dân ở Sài Gòn đã ngân nga điệp khúc “Việt Nam – Hồ Chí Minh! Việt Nam – Hồ Chí Minh!” hòa chung trong niềm vui giải phóng.
Mười năm sau Ngày giải phóng, nhạc sỹ Phạm Tuyên được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba cho ca khúc này. Nửa thế kỷ sau ngày đất nước thống nhất, “Như có Bác trong ngày đại thắng” luôn sống trong tim mỗi người dân Việt Nam; luôn gắn với các sự kiện lớn nhỏ, niềm vui ngày đại hội, liên hoan văn nghệ thể thao của các tập thể cơ quan, đơn vị; người già, người trẻ cũng như với bạn bè quốc tế, ai cũng quen thuộc ca khúc hoặc chí ít là giai điệu, sắc thái khi trình bày ca khúc. Thông qua lời và giai điệu trong “Như có Bác trong ngày đại thắng”, “Việt Nam – Hồ Chí Minh” luôn reo vang trong niềm tự hào kiêu hãnh, hân hoan cùng khúc khải hoàn của ngày vui thống nhất đất nước.
VIỆT LONG