QK2 – “Các Vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”- Đây là câu nói bất hủ của Bác Hồ cách đây 70 năm trong cuộc gặp các cán bộ Đại đoàn 308 (Đại đoàn Quân Tiên Phong) tại Đền Giếng, Khu di tích lịch sử đặc biệt quốc gia Đền Hùng (tỉnh Phú Thọ). Lời nói của Bác thể hiện sự nhìn nhận sâu sắc về truyền thống, văn hóa và tinh thần đoàn kết dân tộc Việt Nam. Việc nhắc đến công lao của các Vua Hùng không chỉ là để tôn vinh và kính trọng nguồn gốc dân tộc mà còn là hướng dẫn cho thế hệ hôm nay trong việc bảo vệ, phát triển đất nước.

Múa hát chào mừng Lễ Khánh thành bức Phù điêu Bác Hồ nói chuyện với Đại đoàn quân Tiên phong tại Đền Hùng tháng 5/2024.

Sáng ngày 18/8/1954, Chủ tịch Hồ Chí Minh từ “Thủ đô kháng chiến” (huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên) về Phú Thọ. Trên đường đi, Bác vào thăm một đơn vị bộ đội đang đóng quân ở đồi Chò, thôn Kim Lăng, xã Chân Mộng, huyện Đoan Hùng (lúc đó là xã Ba Đình, huyện Phù Ninh). Tại đây, Bác Hồ đã có cuộc nói chuyện với các cán bộ trong lực lượng quân tình nguyện Việt Nam làm công tác dân vận vũ trang tuyên truyền ở nước bạn Lào, được Trung ương triệu tập về nước để học tập, nắm bắt tình hình, nhiệm vụ mới sau thắng lợi của Hiệp định Giơ-ne-vơ. Sau khi đi thăm nơi ăn, nơi ở, hỏi thăm tình hình sức khỏe, học tập và công tác của các cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị, Bác căn dặn mọi người quyết tâm vượt qua khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Trung ương đã giao cho.

Gần trưa, Bác vào thăm thị xã Phú Thọ để tìm hiểu tình hình đời sống và việc làm của đồng bào sau khi hoà bình được lập lại. Chiều tối ngày 18/9/1954, Bác về đến Đền Hùng và nghỉ qua đêm tại đây. Sáng ngày 19/9, Bác cùng đồng chí Song Hào – Chính uỷ Đại đoàn Quân Tiên Phong, đồng chí Nguyễn Văn Thanh và một số đồng chí bảo vệ đi thăm các di tích. Người đi thăm Đền Hạ, chùa Thiền Quang, Đền Trung, Đền Thượng, viếng Lăng mộ Vua Hùng và Đền Giếng. Khi đến trước cửa chùa Thiền Quang, Bác dừng chân nghỉ lại dưới gốc cây Thiên Tuế, nghe đồng chí Song Hào báo cáo tình hình chuẩn bị tiếp quản Thủ đô của Đại đoàn Quân Tiên Phong.

Vào khoảng 10 giờ ngày 19/9, Bác gặp gỡ các cán bộ đại diện cho Đại đoàn Quân Tiên Phong tại Đền Giếng. Ngay khi mở đầu bài nói, Bác đã đặt câu hỏi kiểm tra kiến thức của cán bộ, chiến sĩ về lịch sử Đền Hùng. Người giảng giải về ý nghĩa của Đền Hùng: “Hôm nay, gặp các chú ở Đền Hùng có ý nghĩa rất to lớn vì Vua Hùng là một vị khai quốc”. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định nhiệm vụ tiếp quản Thủ đô của Đại đoàn quân Tiên Phong là rất quan trọng và vinh dự. Người căn dặn: Khi vào tiếp quản Thủ đô phải giữ gìn quân phong, giữ nghiêm kỷ luật; phải đoàn kết rộng rãi, tôn trọng, gần dân và giúp đỡ nhân dân; chú ý học tập, rèn luyện, tránh sa ngã, bị cám dỗ trước những “viên đạn bọc đường”. Nhiệm vụ giải phóng, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ta còn rất nặng nề và quan trọng, Người căn dặn: “Các Vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”.

Câu nói của Bác đã thôi thúc ý chí, nghị lực đấu tranh của các LLVT và tầng lớp nhân dân ta trong thời kỳ chiến tranh chống xâm lược. Kể từ thời điểm đó, nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng đã vượt qua bao thử thách cam go, tiến lên Cách mạng và giành được độc lập toàn vẹn lãnh thổ. Không chỉ dừng lại ở việc cổ vũ phong trào đấu tranh của dân tộc, câu nói của Bác Hồ đã khắc ghi những triết lý dân tộc, xứng đáng để các thế hệ học hỏi. Chỉ vẻn vẹn hai câu nói, nhưng Bác đã khái quát hàng nghìn năm lịch sử dân tộc, đúc rút quy luật tồn tại và phát triển muôn đời của đất nước và con người Việt Nam: “Dựng nước phải đi đôi với giữ nước” và “Uống nước nhớ nguồn”.

Câu nói nổi tiếng của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Đền Hùng không chỉ có ý nghĩa giáo dục lớn về truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc và tinh thần đại đoàn kết, mà còn là sự tôn vinh Tổ tiên, tôn vinh Quốc Tổ Hùng Vương, nơi cội nguồn dân tộc. Câu nói của Người vừa thể hiện lòng biết ơn với các Vua Hùng “đã có công dựng nước”, đồng thời đề ra nhiệm vụ kế tục, tiếp nối sứ mệnh lịch sử cao cả của lớp cháu con: “Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”.

Lời căn dặn của Bác không chỉ nói với Đại đoàn quân Tiên Phong mà còn nói với toàn quân, toàn dân ta; với mọi thế hệ; không chỉ nói với thế hệ năm xưa mà còn nói với thế hệ hôm nay và cả với các thế hệ mai sau, như một mệnh lệnh vang vọng ngàn năm, trường tồn cùng với đất nước, với dân tộc Việt Nam. Không chỉ mang giá trị lịch sử, văn hóa, truyền thống, mà lời nói ấy còn có nội hàm là một quy luật của lịch sử dân tộc Việt Nam đã được Bác khái quát cả mấy nghìn năm lịch sử dựng nước và giữ nước, rút ra quy luật tồn tại và phát triển muôn đời của đất nước và con người Việt Nam đó là: “Dựng nước phải đi đôi với giữ nước”, đã trở thành sức mạnh tinh thần giúp quân và dân ta vượt bao gian khổ, hy sinh, làm theo lời Bác “đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào”, kết thúc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, non sông thu về một mối, đất nước được độc lập, tự do, hòa bình, hạnh phúc.

Hơn lúc nào hết, thực hiện lời Bác dạy, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta đang ra sức thi đua xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam vững bước đi lên CNXH vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ công bằng văn minh”.

Bài, ảnh: NGỌC CƯỜNG