Chuyển đổi số ở Viện Kiểm sát quân sự Quân khu: Kỳ 1: Tư duy đổi mới – Kiểm sát hiện đại
QK2 – Trong bối cảnh cả nước quyết liệt triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Viện Kiểm sát quân sự (KSQS) Quân khu đã chủ động cụ thể hóa chủ trương lớn thành kế hoạch hành động thiết thực. Với tư duy đổi mới và quyết tâm chính trị cao, đơn vị đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm hiện đại hóa công tác kiểm sát, từng bước xây dựng mô hình “kiểm sát số” phù hợp với đặc thù tư pháp Quân đội.

Cán bộ Viện Kiểm sát quân sự Quân khu học tập về chuyển đổi số.
XÂY NỀN TẢNG TỪ TƯ DUY ĐỔI MỚI
Chuyển đổi số không chỉ là xu thế, mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc nhằm đổi mới phương thức quản trị, hiện đại hóa nền hành chính và tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước. Nhận thức rõ điều này, ngày 30/8/2024, Viện KSQS Quân khu đã ban hành Kế hoạch số 435/KH-VKS về chuyển đổi số giai đoạn 2024 – 2030, xác định mục tiêu “xây dựng hai cấp Viện KSQS hiện đại, lấy CNTT làm nền tảng”, đồng thời cụ thể hóa các chỉ tiêu, nội dung và giải pháp triển khai.
Trước đây, hoạt động quản lý văn bản, xử lý hồ sơ; báo cáo đề xuất ở Viện KSQS Quân khu, khu vực chủ yếu dựa vào quy trình thủ công: phân công bằng bút phê, theo dõi qua sổ giấy, ký tay, gửi công văn qua đường bưu chính. Điều này gây chậm trễ, dễ thất lạc và khó kiểm soát tiến độ. Việc tra cứu tài liệu phục vụ công tác nghiệp vụ cũng gặp nhiều trở ngại do phụ thuộc vào tủ hồ sơ vật lý.
Từ năm 2024, Viện KSQS Quân khu đã bắt đầu chuyển sang vận hành số. Phần mềm quản lý văn bản, phần mềm xử lý án, hệ thống quản lý dữ liệu điện tử dần được triển khai đồng bộ. Đặc biệt, đơn vị đã chủ động phối hợp với Ban CNTT Bộ Tham mưu và cơ quan chức năng để cấp tài khoản, USB ký số và thiết lập đường truyền dữ liệu quân sự an toàn, phục vụ ký ban hành văn bản điện tử.
Đại tá Văn Thanh Hòa, Viện trưởng Viện KSQS Quân khu, khẳng định: “Với chức năng thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp trong Quân khu, chúng tôi xác định rõ phải tiên phong trong ứng dụng CNTT. Mỗi văn bản, mỗi hồ sơ đều cần được xử lý nhanh, chính xác, bảo mật – điều mà chỉ chuyển đổi số mới đáp ứng hiệu quả trong giai đoạn hiện nay. Đặc biệt, chúng tôi yêu cầu từng kiểm sát viên phải thành thạo phần mềm nghiệp vụ, báo cáo bằng sơ đồ tư duy, trình chiếu thuyết phục tại phiên tòa. Đó là những kỹ năng mà môi trường số đặt ra như một tiêu chuẩn mới cho người cán bộ kiểm sát hiện đại”.
NHỮNG KẾT QUẢ ĐÁNG GHI NHẬN
Việc triển khai đồng bộ các giải pháp chuyển đổi số đã mang lại những chuyển biến rõ nét như: Tốc độ xử lý văn bản, hồ sơ được nâng lên 30-40% so với trước đây. 100% cán bộ sử dụng thành thạo tin học văn phòng, giải quyết văn bản trên đường truyền nội bộ; trên 80% có thể tự xây dựng báo cáo án bằng sơ đồ tư duy, thao tác trên phần mềm quản lý điều hành; 80% hồ sơ vụ án, vụ việc được số hoá và lưu trữ đầy đủ; lãnh đạo Viện KSQS Quân khu thực hiện ký số văn bản hành chính nhanh chóng, hiệu quả.
Đơn vị cũng đã đưa vào sử dụng thiết bị ghi âm, ghi hình có âm thanh trong các buổi hỏi cung, lấy lời khai; ứng dụng trình chiếu, công bố chứng cứ bằng hình ảnh tại phiên tòa; khai thác sử dụng hiệu quả hệ thống phòng họp trực tuyến phục vụ giao ban, hội họp các cấp Viện; tổ chức thành công cuộc thi “Báo cáo án bằng sơ đồ tư duy” đạt giải cấp Viện KSND tối cao; báo cáo kết quả công tác KSQS bằng video, hình ảnh ở cả hai cấp viện…. Mô hình ứng dụng sơ đồ tư duy không chỉ giúp nâng cao tư duy logic, kỹ năng tổng hợp của Kiểm sát viên mà còn là bước tiến quan trọng trong cải cách tư pháp.
Thiếu tá Lò Khắc Quỳnh, Trưởng ban 1, Phụ trách CNTT cho biết: “Việc đưa vào vận hành phần mềm quản lý án giúp chúng tôi rút ngắn hơn 40% thời gian theo dõi, kiểm sát một vụ án. Các thao tác xử lý được thực hiện trên phần mềm giúp giảm phụ thuộc vào giấy tờ, đồng thời tăng độ minh bạch, dễ kiểm tra chéo. Bản thân tôi cũng thường xuyên hỗ trợ đồng nghiệp thao tác trên hệ thống mới, và nhận thấy năng lực số của toàn đơn vị đang tiến bộ rõ rệt từng ngày. Ngoài ra, hệ thống cũng cho phép chúng tôi thống kê, phân tích dữ liệu theo nhiều tiêu chí, giúp lãnh đạo nắm chắc thực trạng công việc và có hướng điều hành linh hoạt, sát thực tiễn”.
Bên cạnh đó, hệ thống CNTT từ lãnh đạo Viện đến các Ban nghiệp vụ và Văn thư đã được kết nối thông suốt, tạo nền tảng thống nhất trong chỉ đạo, điều hành và xử lý nghiệp vụ. Viện KSQS Quân khu đã thành lập Tổ công tác chuyển đổi số gồm các cán bộ lãnh đạo, chuyên viên kỹ thuật và đại diện các Viện khu vực có năng lực, kinh nghiệm thực tiễn và tư duy đổi mới. Tổ CNTT có nhiệm vụ tham mưu chỉ tiêu, xây dựng kế hoạch thực hiện khâu đột phá về ứng dụng CNTT và chuyển đổi số, tham mưu mua sắm trang thiết bị, tổ chức đào tạo, hướng dẫn vận hành và giám sát hiệu quả triển khai toàn hệ thống và tham gia đánh giá hiệu quả. Đơn vị chú trọng cập nhật phần mềm mới, tối ưu tính năng hệ thống, đồng thời tăng cường khả năng tương tác số giữa các bộ phận.
Với tinh thần chủ động, đổi mới, Viện KSQS Quân khu đang tiếp tục đẩy mạnh cử cán bộ tập huấn theo kế hoạch của trên và tự đào tạo về sử dụng phần mềm, ứng dụng sơ đồ tư duy, quay phim, chụp ảnh nghiệp vụ. Đồng thời tăng cường phối hợp với các cơ quan điều tra, Tòa án quân sự, cơ quan chức năng Cục Chính trị trong việc chuẩn hóa nền tảng số dùng chung.
Bài, ảnh: NGỌC CƯỜNG