QK2 – Ngày 30/4/1975 đã đi vào lịch sử dân tộc như một mốc son chói lọi, đánh dấu toàn thắng của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Trong không khí hào hùng của ngày chiến thắng, bên cạnh tiếng hò reo vang dội, những giai điệu sục sôi của ca khúc “Tiến về Sài Gòn” đã trở thành khúc khải hoàn ca bất diệt, đồng hành cùng những bước chân thần tốc của đoàn quân giải phóng. Sau 50 năm, bài hát vẫn vang lên như một lời nhắc nhở về những ngày tháng hào hùng và tinh thần chiến đấu quật cường của dân tộc Việt Nam.

Đại tá Lâm Dũng Tiến, Chính uỷ Sư đoàn 316 văn nghệ cùng chiến sĩ mới nhập ngũ năm 2025.

GIAI ĐIỆU CHIẾN THẮNG TRONG NGÀY GIẢI PHÓNG

Nhạc sĩ Lưu Hữu Phước sáng tác bài hát “Tiến về Sài Gòn” trong bối cảnh miền Nam vẫn còn dưới ách thống trị của Mỹ – Ngụy. Với giai điệu hào hùng, sôi động, lời ca mạnh mẽ, bài hát nhanh chóng lan tỏa, trở thành niềm cổ vũ tinh thần chiến đấu cho quân dân ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Đại tá Phạm Đức Thọ, Nguyên Phó Giám đốc Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam – người trực tiếp tham gia kháng chiến tại chiến trường miền Nam, cho biết: “Khi cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975 diễn ra, bài hát này càng trở nên phổ biến, trở thành một trong những bài hát quen thuộc nhất đối với quân giải phóng. Trên khắp các chiến trường, từ Tây Nguyên, Huế, Đà Nẵng đến cửa ngõ Sài Gòn, giai điệu “Tiến về Sài Gòn” vang lên như một lời hiệu triệu, thúc giục các chiến sĩ bước vào trận đánh cuối cùng để giành toàn thắng”.

Những câu hát đã trở thành động lực tinh thần mạnh mẽ, khích lệ những đoàn quân rầm rập tiến về thành phố mang tên Bác. Và đúng như lời ca, vào ngày 30/4/1975, quân và dân ta đã làm nên chiến thắng lịch sử, giải phóng hoàn toàn miền Nam, kết thúc hơn 20 năm trường kỳ kháng chiến: Sài Gòn ơi! Ta đã về đây. Ta đã về đây!/ Lướt qua nắng mưa. Súng bom nhịp chân đi/ Quê hương kêu gọi tiến lên diệt quân Mỹ!/ Tiến về Sài Gòn ta quét sạch giặc thù.

HÁT CÙNG NHỮNG BƯỚC CHÂN THẦN TỐC

Mùa Xuân năm 1975, cuộc tổng tiến công và nổi dậy diễn ra với tốc độ “thần tốc, táo bạo, bất ngờ, chắc thắng”. Chỉ trong vòng hơn một tháng, từ Chiến dịch Tây Nguyên đến Chiến dịch Huế – Đà Nẵng, quân ta đã đánh tan hệ thống phòng thủ của địch, mở đường tiến vào Sài Gòn. Ngày 26/4/1975, Chiến dịch Hồ Chí Minh chính thức bắt đầu. Những cánh quân từ năm hướng Bắc, Tây Bắc, Đông, Đông Nam và Tây Nam đồng loạt tiến công, áp sát Sài Gòn. Trên đường hành quân, các chiến sĩ giải phóng quân vừa bước đi, vừa hát vang:“Tiến về Sài Gòn ta quét sạch giặc thù/ Tiến về Sài Gòn giải phóng thành đô…”

Những ca từ ấy không chỉ thể hiện khí thế hào hùng của đoàn quân mà còn mô tả khung cảnh tràn đầy sức sống của miền Nam đang được giải phóng từng ngày. Đến sáng 30/4/1975, khi xe tăng của quân Giải phóng húc đổ cổng Dinh Độc Lập, lá cờ Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam tung bay trên nóc dinh, thì cũng là lúc bài hát “Tiến về Sài Gòn” vang lên trên sóng phát thanh, trên loa phóng thanh của quân Giải phóng, hòa cùng tiếng reo hò mừng chiến thắng của nhân dân Sài Gòn. Bài hát đã trở thành một phần của khoảnh khắc lịch sử trọng đại, khắc sâu vào tâm trí những người chiến sĩ và nhân dân cả nước.

Đại tá Lâm Dũng Tiến, Chính ủy Sư đoàn 316 khẳng định: Với giai điệu hùng tráng, nhịp điệu hành khúc thôi thúc mạnh mẽ, ca từ dễ nhớ, dễ hát, giàu hình ảnh, thể hiện khí thế, ý chí quyết tâm và khát vọng của đoàn quân giải phóng. Những lời ca ấy không chỉ dành cho những người đã làm nên chiến thắng, mà còn là lời nhắn nhủ đến thế hệ trẻ hôm nay. Bài hát không chỉ ca ngợi chiến thắng, mà còn gợi lên trách nhiệm của mỗi người dân Việt Nam trong việc bảo vệ và phát triển đất nước. Trong quá khứ, “Tiến về Sài Gòn” là hành trình quét sạch quân thù, thì hôm nay, hành trình ấy là công cuộc xây dựng một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên giàu mạnh, sánh vai cùng bạn bè quốc tế. Dưới góc độ nghệ thuật, “Tiến về Sài Gòn” vẫn được đánh giá là một trong những ca khúc tiêu biểu nhất của âm nhạc cách mạng Việt Nam.

LỜI NHẮN NHỦ ĐẾN THẾ HỆ TRẺ HÔM NAY

50 năm đã trôi qua kể từ ngày lịch sử 30/4/1975, nhưng tinh thần của “Tiến về Sài Gòn” vẫn vang vọng như một lời hiệu triệu của quá khứ gửi đến hiện tại. Nếu thế hệ cha anh đã cống hiến tuổi xuân, hy sinh xương máu để giành lại độc lập, thống nhất non sông, thì thế hệ trẻ hôm nay mang trên vai một trọng trách khác đó là bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước vững mạnh hơn trong kỷ nguyên mới. Mỗi dịp tháng Tư về, khi những giai điệu hào hùng lại vang lên:“Tiến về Sài Gòn ta quét sạch giặc thù/ Tiến về Sài Gòn giải phóng thành đô…” như nhắc nhở chúng ta không chỉ nhớ về chiến thắng vĩ đại năm xưa, mà còn tự hỏi: Thế hệ hôm nay sẽ “tiến về” đâu? Tiến về tri thức học tập suốt đời! Học tập là con đường quan trọng nhất để đưa đất nước tiến xa như bài viết “Học tập suốt đời” của Tổng Bí thư Tô Lâm. Nếu cha ông cầm súng ra trận, thì thế hệ trẻ hôm nay phải “ra trận” trên mặt trận khoa học, công nghệ, kinh tế, văn hóa. Tổng Bí thư Tô Lâm cũng đã khẳng định: Trong thời đại hội nhập, bên cạnh cơ hội là những thách thức không nhỏ. Để Việt Nam vươn cao trên trường quốc tế, mỗi bạn trẻ cần có ý chí mạnh mẽ, dám nghĩ, dám làm, giữ vững tinh thần dân tộc nhưng cũng sẵn sàng tiếp thu cái mới trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

50 năm trước, thế hệ cha anh đã chiến đấu để đất nước có hòa bình. Hôm nay, nhiệm vụ của thế hệ trẻ là làm rạng danh đất nước trong thời đại mới. Nhạc sĩ Lưu Hữu Phước đã để lại một tác phẩm bất hủ, không chỉ để hát lên trong ngày kỷ niệm, mà còn để nhắc nhở chúng ta: Hãy sống xứng đáng với những người đi trước, hãy tiếp nối tinh thần “tiến về” để đưa Việt Nam phát triển bền vững, hùng cường!

Bài, ảnh: CAO XUÂN