QK2 – Nhiều năm qua, trên địa bàn các tỉnh thuộc Quân khu 2 thường xuyên xảy ra bão lũ, thiên tai, gây thiệt hại nặng về người, vật chất. Trước tình hình trên LLVT Quân khu 2 đã chủ động triển khai đồng bộ nhiều biện pháp giúp nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai, được cấp ủy, chính quyền và nhân dân đánh giá cao. Phóng viên Báo Quân khu 2  đã có cuộc phỏng vấn Thiếu tướng Hoàng Ngọc Dũng, Phó Tư lệnh Quân khu 2 về vấn đề này.

PV: Đề nghị đồng chí Phó Tư lệnh cho biết tình hình thiên tai và những khó khăn trong thực hiện nhiệm vụ phòng chống bão lũ, tìm kiếm cứu nạn (PCBL-TKCN)?

– Thiếu tướng Hoàng Ngọc Dũng: Quân khu 2 nằm ở phía Bắc và Tây Bắc của Tổ quốc, có diện tích bằng 1/5 diện tích cả nước, địa hình rất đa dạng và hiểm trở, với hơn 75% là đồi núi. Địa bàn Quân khu gồm 9 tỉnh, với 88 huyện, thị (thành phố), 1.536 xã, phường (thị trấn); dân số trên 7,6 triệu người với 34 dân tộc anh em. Những năm gần đây, trên địa bàn Quân khu, tình hình khí hậu, thời tiết diễn biến hết sức phức tạp, cực đoan; thiên tai khốc liệt, tính trái quy luật ngày càng gia tăng và ở mức độ, cường độ lớn, liên tục hơn. Hằng năm, thường xuyên xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở đất…, nhất là ảnh hưởng của hoàn lưu sau bão, gây thiệt hại lớn về người và tài sản.

Kinh tế – xã hội các tỉnh trên địa bàn Quân khu trong những năm qua đã có bước phát triển nhưng còn rất nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo còn cao. Nhiều địa phương chưa có trang, thiết bị công nghệ cao để dự báo, cảnh báo sớm thiên tai, ngân sách phục vụ cho công tác phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai còn rất hạn hẹp. Trình độ dân trí còn thấp, nhận thức về thiên tai, thảm họa hạn chế. Đồng bào sống ở vùng sâu, vùng xa phân tán, với tập quán sống ven sông, suối, nên khó thông báo, cảnh báo thiên tai, đặc biệt khi có lũ về rất nguy hiểm. Bên cạnh đó, hệ thống giao thông phát triển chậm, nhiều đường độc đạo, đi lại khó khăn, dễ bị chia cắt cục bộ. Phương tiện, trang bị PCBL-TKCN còn thiếu, chưa đồng bộ, nhất là các loại xe, máy chuyên dụng.

LLVT tỉnh Phú Thọ cùng các đơn vị của Quân khu sơ tán người dân ra khỏi vùng ngập úng tại huyện Thanh Sơn.

PV: Bộ Tư lệnh Quân khu 2 đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị triển khai những giải pháp nào để bảo đảm đầy đủ, kịp thời cho thực hiện nhiệm vụ PCBL- TKCN?

– Thiếu tướng Hoàng Ngọc Dũng: Xuất phát từ đặc điểm, tình hình thiên tai, bão lụt trên địa bàn, Bộ Tư lệnh Quân khu đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị  thường xuyên phổ biến, giáo dục, quán triệt thực hiện nghiêm túc các văn bản, chỉ thị, quy định về PCTT – TKCN cho cán bộ, chiến sĩ. Đồng thời chuẩn bị đầy đủ “4 tại chỗ” (chỉ huy tại chỗ; lực lượng tại chỗ; cơ sở vật chất, trang bị, phương tiện tại chỗ; hậu cần tại chỗ). Hằng năm, ngay từ đầu mùa mưa, đã chủ động, tiến hành kiểm tra, rà soát, điều chỉnh, bổ sung kế hoạch PCTT-TKCN sát thực tế, nhiệm vụ. Duy trì nghiêm chế độ trực SSCĐ, trực ban cứu hộ, cứu nạn, chuẩn bị mọi mặt chu đáo, đầy đủ lực lượng, phương tiện, vật chất, bảo đảm cho các đơn vị làm nhiệm vụ PCTT – TKCN, sẵn sàng cơ động khi có lệnh, nhất là các đơn vị vận tải, quân y. Xây dựng kế hoạch, tổ chức luyện tập phương án TKCN để nâng cao khả năng cơ động lực lượng các cấp. Phối hợp chặt chẽ với ban chỉ huy PCBL các tỉnh để tổ chức luyện tập, diễn tập PCBL. Quá trình tổ chức thực hiện, vận dụng linh hoạt phương châm “4 tại chỗ”. Chủ động hiệp đồng trước với chính quyền địa phương và các lực lượng liên quan trên địa bàn để huy động lực lượng, phương tiện, vật chất hậu cần tại chỗ, sẵn sàng bảo đảm đầy đủ, kịp thời các mặt hậu cần cho các đơn vị làm nhiệm vụ PCTT – TKCN, giúp đỡ nhân dân.

PV: Xin đồng chí cho biết một số kết quả nổi bật cụ thể mà LLVT Quân khu 2 đã tổ chức triển khai giúp nhân dân TKCN, khắc phục hậu quả thiên tai trong thời gian vừa qua?

– Thiếu tướng Hoàng Ngọc Dũng: Năm 2017, thiên tai đã làm thiệt hại rất lớn đến tính mạng, tài sản của nhân dân, trị giá hàng nghìn tỷ đồng. Toàn Quân khu đã huy động 22.856 lượt cán bộ, chiến sĩ, dân quân tự vệ và 240 phương tiện giúp nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai. Nổi bật là: Tháng 8-2017, khi xảy ra trận lũ quét kinh hoàng tại huyện Mù Cang Chải (Yên Bái) và các huyện Mường La, Phù Yên, Vân Hồ, Bắc Yên (Sơn La), Quân khu đã điều động 8.839 cán bộ, chiến sĩ, huy động 11.682 dân quân, 155 xe, máy, cùng với 6 tổ quân y của Bộ CHQS tỉnh Sơn La, Yên Bái, Sư đoàn 316 và Bệnh viện Quân y 6 tham gia cứu hộ, cứu nạn, sơ tán dân ra khỏi vùng nguy hiểm, giúp nhân dân các địa phương khắc phục hậu quả bão lũ.

Tháng 6-2018, mưa nhiều, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất, ngập úng xảy ra trên địa bàn 6 tỉnh (Lai Châu, Hà Giang, Lào Cai, Điện Biên, Tuyên Quang, Phú Thọ) gây hậu quả nghiêm trọng, nhất là 2 tỉnh Lai Châu, Hà Giang. Trước tình hình đó, Quân khu cử các cán bộ trong  Bộ Tư lệnh trực tiếp cùng cơ quan đi các hướng Lai Châu, Hà Giang để tăng cường chỉ huy và phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương có mặt trực tiếp tại hiện trường chỉ đạo công tác PCBL, khắc phục hậu quả, TKCN. Được sự chỉ đạo kịp thời của Bộ Tư lệnh, Bệnh viện Quân y 6, 109, Bệnh xá Sư đoàn 316 đã tổ chức các đội phẫu thuật cứu chữa cơ bản, tổ phòng chống dịch, PCBL mang theo các loại trang bị, vật chất, cơ động đến các địa bàn thực hiện nhiệm vụ. Bộ CHQS các tỉnh cũng khẩn trương điều động các lực lượng cùng với nhân dân các địa phương khắc phục hậu quả. Toàn Quân khu đã huy động hơn 3.000 cán bộ, chiến sĩ, 1.570 dân quân cùng 150 phương tiện tham gia. Kết quả đã giúp tìm kiếm được 15 nạn nhân mất tích; sửa chữa 192 nhà dân, dựng 44 nhà tạm, di dời 619 nhà dân đến vị trí an toàn; giúp tỉnh Lai Châu, Điện Biên khắc phục sạt lở đất trên tuyến giao thông Quốc lộ 32, 4D, 12, 4H, tỉnh lộ 127 và các tuyến giao thông liên xã… Ngoài ra, Quân khu còn chỉ đạo Bộ CHQS các tỉnh hỗ trợ một phần lương thực, thực phẩm (LTTP), thuốc men, chăn màn, quần áo cho nhân dân ở vùng bị sạt lở, lũ quét có thiệt hại nặng nề.

Cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 174, Sư đoàn 316 giúp dân dựng lại nhà cửa sau bão lũ tại Mù Cang Chải.

Trong đợt lũ tháng 7-2018, do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 3, trên địa bàn tỉnh Yên Bái, Sơn La, Lào Cai, Phú Thọ bị ngập úng và lũ ống, Quân khu thành lập các đoàn công tác trực tiếp xuống các tỉnh Yên Bái và Phú Thọ để tăng cường chỉ huy, chỉ đạo khắc phục hậu quả. Huy động 7.646 cán bộ, chiến sĩ, dân quân tự vệ, dự bị động viên; 322 xe ô tô vận tải các loại, 21 xuồng cao tốc, 2 xe thông tin VISAT, cùng các trang bị cứu hộ cứu nạn, LTTP, thuốc y tế, vệ sinh phòng dịch, vệ sinh môi trường, tham gia giúp nhân dân khắc phục hậu quả do thiên tai, TKCN. Kết quả đã tìm được 21 nạn nhân mất tích; di dời 2.997 hộ dân ra khỏi vùng nguy hiểm đến vị trí an toàn, vận chuyển 1.160m3 đất đá kè đường giao thông, thu dọn 75.390m3 bùn đất tại các trường học, công sở, đường giao thông…

Đầu tháng 8-2019, các tỉnh trên địa bàn Quân khu đã ảnh hưởng nặng nề hoàn lưu cơn bão số 3 gây mưa lớn, kéo dài trên diện rộng, gây sạt lở đất vào nhà dân và các tuyến đường, Bộ Tư lệnh Quân khu đã chỉ đạo các đơn vị cử hàng nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ, với 150 phương tiện đến các địa điểm giúp dân khắc phục hậu quả thiên tai.

PV: Từ thực tiễn tham gia giúp nhân dân  khắc phục hậu quả thiên tai, Quân khu 2 đã rút ra bài học, kinh nghiệm nào trong công tác TKCN?

– Thiếu tướng Hoàng Ngọc Dũng: Thứ nhất, là phải tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp đối với công tác PCBL, TKCN. Phải coi công tác chuẩn bị sẵn sàng PCBL như nhiệm vụ SSCĐ. Thường xuyên duy trì đủ quân số, lực lượng, trang bị, phương tiện và các loại vật chất khác; duy trì nghiêm các chế độ trực cứu hộ, cứu nạn. Bên cạnh việc duy trì, các đơn vị làm nhiệm vụ SSCĐ, phải xây dựng, chuẩn bị trước các phân đội cứu hộ, cứu nạn được huấn luyện sát thực tế và bảo đảm trang bị chu đáo, sẵn sàng nhận nhiệm vụ khi có yêu cầu. Thường xuyên kiểm tra, chỉ đạo, tổ chức huấn luyện, luyện tập, diễn tập TKCN ở tất cả các cấp, nâng cao khả năng cơ động, ứng phó, bảo đảm của các lực lượng, phương tiện thực hiện nhiệm vụ, đặc biệt là các phân đội vận tải, quân y. Tập trung huấn luyện phương pháp sử dụng, điều khiển các phương tiện TKCN, kỹ thuật cấp cứu người bị nạn trong điều kiện bão lũ…

Thứ hai, làm tốt công tác dự báo, nắm chắc dự báo khí tượng thủy văn của trên và quy luật, thời gian hay xảy ra thiên tai, địa hình, đường giao thông, các khu vực được cảnh báo thường có bão, lũ lụt, sạt lở đất, dự kiến được mức độ thiệt hại; làm tốt công tác dự trữ vật chất hợp lý, kết hợp giữa dự trữ hiện vật và bằng tiền, phù hợp với đặc điểm, tình hình, nhiệm vụ cụ thể; những địa bàn trọng điểm, thường xảy ra bão, lụt, dễ bị chia cắt cần dự trữ nhiều hơn; chỉ đạo dự trữ các mặt hàng chủ yếu, như lương thực, thực phẩm, cơ số thuốc, xăng dầu, nhà bạt, máy phát điện, đèn bão…

Thứ ba, hiệp đồng chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, nhân dân địa phương, và các lực lượng làm nhiệm vụ, nhất là sự phối hợp trong thống nhất, chỉ đạo, điều hành của Bộ Tư lệnh Quân khu với các ban chỉ huy phòng chống bão lũ, giảm nhẹ thiên tai các địa phương; chủ động chuẩn bị và khai thác tốt “4 tại chỗ”; kịp thời, huy động được nguồn nhân lực, vật lực của các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân trên địa bàn. Tổ chức chỉ huy, chỉ đạo, điều hành chặt chẽ, tập trung, thống nhất. Bảo đảm ăn, nghỉ dã ngoại cho bộ đội phù hợp với điều kiện cụ thể. Chỉ đạo các bệnh viện có kế hoạch, phương án sẵn sàng làm nhiệm vụ thu dung, cấp cứu, đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các cơ sở dân y trong tổ chức thực hiện. Coi trọng tổng kết, rút kinh nghiệm để hoàn thiện kế hoạch tổ chức, bố trí lực lượng, thực hiện tốt công tác PCTT – TKCN trong mọi tình huống.

PV: Xin cảm ơn đồng chí Phó Tư lệnh!

XUÂN PHÚ- QUANG CHUNG (thực hiện)